TAS-IX tarmog’idagi manbalar

TAS-IX nima?

TAS-IX – Toshkent Internet elektron almashinuv – Internet-provayderlar o’z tarmoqlari o’rtasida trafik almashish to’g’risidagi kelishuv. TAS-IX trafik almashish punkti, bunday kelishuvning texnik amalga oshirilishi, provayder tarmoqlari o’rtasida paketlarni uzatish marshrutlarini kamaytirishga va trafik narxini kamaytirishga imkon beradi, chunki trafik xalqaro ma’lumotlarni uzatish kanallaridan foydalanmasdan almashinadi. Yani, TAS-IX-dan foydalanish provayderga boshqa Internet-manbalarga qaraganda ancha past narxlarda TAS-IX ishtirok etuvchi provayderlar tarmoqlarida joylashgan Internet-manbalarga kirishni taklif qilish imkonini beradi.

Barcha tarif rejalarida faqat TAS-IX-da joylashgan saytlar va fayllarga cheksiz kirish imkoniyati mavjud.

Nima uchun TAS-IX zonasidagi resurslardan foydalanganda trafik sarflanishi mumkin.

TAS-IX zonasidagi resurslardan foydalanganda tashqi trafik iste’moli, aksariyat hollarda, quyidagi sabablarga ko’ra yuzaga kelishi mumkin.

  1. Ba’zi TAS-IX tarmoq saytlarida havolalar, shuningdek TAS-IX zonasiga kirmaydigan reklama bannerlari mavjud. Shunga ko’ra, ushbu havolalarga kirishda, tashqi trafik sarflanadi, bu esa belgilangan tartibda trafik uchun to’lovni talab qiladi.

    2.  

  2. Abonentlar TAS-IX tarmog’ida fayllarni yuklab olish uchun torrent-mijozlardan tegishli IP-filtrlashsiz foydalanadilar. Natijada bu TAS-IX zonasida bo’lmagan IP-manzillardan fayllarni yuklab olishga olib keladi. Shuningdek, torrent- mijozlardan foydalanganda chiquvchi trafikning bir qismi TAS-IX zonasiga kirmaydigan IP-manzillar orqali o’tadi, bu ham tashqi trafikni sarflashga olib keladi. Shu bilan birga, bizning kompaniyamiz turli xil uchinchi tomon manbalaridan olingan torrent mijozlari uchun ishlatiladigan IP filtrlarining mazmuni va ahamiyati uchun javobgar emasligini eslatib o’tamiz. Ushbu filtrlarning joriy ma’lumotlarga mos kelmasligi tashqi trafikni iste’mol qilishga ham olib keladi.

    3.  

  3. Ko’pgina foydalanuvchilar «.UZ» bilan tugaydigan har qanday sayt, albatta, O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan va TAS-IX tarmog’iga kiritilgan, deb yanglishadilar. Biroq, “.UZ” degani har doim ham O’zbekiston Respublikasi hududida va TAS-IX zonasida joylashgan degani emas.
    Manbaa TAS-IX tarmog’iga tegishli yoki yo’qligini yuqorida tekshirishingiz mumkin.

    4.  

  4. Kompyuterga uning egasining xabarisiz tashqi trafikni iste’mol qiladigan virus dasturi yuqtirilgan bo’lishi mumkin. Shu sababli, tasdiqlangan antivirus dasturidan (masalan: Antivirus Eset Nod32 yoki COMODO Internet Security) foydalanishingiz va ma’lumotlar bazalarini o’z vaqtida yangilab turishingizni maslahat beramiz. Shuni yodda tutish kerakki, antivirus ma’lumotlar bazasini yangilashda ham tashqi trafik sarflanishi mumkin. Agar siz Antivirus Eset Nod32-dan foydalanayotgan bo’lsangiz, ma’lumotlar bazasini yangilashni bizning serverdan sozlashingiz mumkin.
    Antivirusni sozlash haqida batafsil ma’lumot bu yerda keltirilgan: «Eset Security Antivirus-ni avtomatik ravishda yangilash uchun o’rnatish va sozlash.».

    5.  

  5. Qurilmangizda (kompyuter, smartfon, planshet va boshqalar) o’rnatilgan ko’plab ilovalar avtomatik yangilash funktsiyalariga ega. Bu ham tashqi trafikni iste’mol qilishga olib keladi. Shu munosabat bilan biz sizga dasturlarning ishlashini va ularning yangilanish serverlariga murojaat qilishni sozlahsni maslahat beramiz.

    6.  

  6. Wi-Fi routerlaridan foydalanuvchi abonentlar, mijozning simsiz ma’lumotlar tarmog’iga noqonuniy ulangan shaxslar tomonidan trafikni ruxsatsiz ishlatishlariga duch kelishlari mumkin. Ushbu faktni hisobga olib, Wi-Fi texnologiyasi tomonidan tashkil etilgan uy simsiz ulanish tarmog’ining holatini kuzatib borish kerak. Shuningdek, kirish parolini o’z vaqtida o’zgartirib va / yoki faqat ishonchli qurilmalarga kirishni sozlab qo’yish maqsadga muvofiq bo’ladi.
    Wi-Fi ulanish nuqtasiga kirish uchun parolni o’zgartirish haqida batafsil ma’lumot bu yerda keltirilgan: «Wi-Fi parolini o’zgartirish.».